Stosowanie się do zasad bezpieczeństwa i higieny pracy to jeden z najważniejszych elementów każdej firmy. Ich przestrzeganie jest bowiem kluczowe nie tylko ze względu na uniknięcie wielu nieszczęśliwych wypadków, ale i ponoszenia odpowiedzialności prawnej za te zdarzenia. I tu rodzie się pytanie, kto jest odpowiedzialny za stan BHP w przedsiębiorstwie? Odpowiedź poznasz w poniższym artykule!
Kto jest odpowiedzialny za stan BHP w firmie?
Mimo iż każdy z z nas miał kiedyś do czynienia z zasadami BHP i wie, co kryje się za tym skrótem – niestety na pytanie „kto ponosi odpowiedzialność za stan BHP w miejscu pracy?”, niestety nie wielu zna poprawną odpowiedź… Zwłaszcza w obliczu niebezpiecznego wydarzenia, a nawet i wizyty Państwowej Inspekcji Pracy. To właśnie wtedy zwykle dochodzi do sytuacji, w których poszczególne osoby zaczynają zrzucać odpowiedzialność za innych.
Jak jest więc w rzeczywistości? Czy za stan BHP odpowiada sam pracownik, czy kierownik działu? A może odpowiedzialność ta ciąży na mianowanym „behapowcu”, który pochodzi z zewnętrznej firmy? Wbrew pozorom odpowiedzialność ta zawsze leży po stronie właściciela firmy. To właśnie on odpowiada za warunki panujące w swoim przedsiębiorstwie.
Jak to wygląda od strony prawnej?
O tym, na kim ciąży odpowiedzialności za stan BHP w firmie mówi Kodeks Pracy. To właśnie w nim, w artykule 207 czytamy, że osobą, która jest za to odpowiedzialna, jest pracodawca. Ponadto wynika z niego również, że do jego obowiązków należy nie tylko stosowanie się do wytycznych BHP, ale wdrażanie w zakładzie pracy rozwiązań, które mają na celu ułatwić organizację pracy. Mowa tu m.in. o zabezpieczeniach (np. w postaci barierek), prawidłowych oznaczeniach (np. dróg ewakuacyjnych) oraz zapewnieniu podstawowego wyposażenia, jakim jest apteczka, gaśnice itp. Ponadto pracodawca jest również zobowiązany do podejmowania w firmie działań prewencyjnych. Oznacza to więc, że do jego obowiązków należy organizacja szkoleń z zakresu BHP oraz informowanie podwładnych o wszelkich ewentualnych zagrożeniach, na jakie pracownik jest narażony.
Jak się jednak okazuje, nie tylko pracodawca jest za to odpowiedzialny. Zgodnie z Kodeksem Pracy ma on bowiem prawo obarczyć konsekwencjami również i swoich pracowników. Zwłaszcza w obliczu dopuszczenia się zatrudnionego do naruszenia przepisów BHP. W tym przypadku pracodawca może ukarać swojego podwładnego upomnieniem, kara pieniężną, a nawet i wypowiedzeniem umowy ze skutkiem natychmiastowym, gdy ten jawnie dopuści się łamania zasad.
Jak to wygląda w praktyce?
Przepisy przepisami, aczkolwiek w bardzo wielu zakładach pracy stosowanie się do nich w praktyce wygląda inaczej. W obliczu nieszczęśliwego wypadku bardzo często można zauważyć, że pracodawcy próbują zrzucić winę na swoich pracowników. Mowa tu nie tylko o obwinianiu samego poszkodowanego, ale i tzw. behapowców, którzy zostali wyznaczeni przez pracodawcę do przestrzegania zasad BHP.
Nie da się jednak ukryć, że do obowiązków służby BHP należą jedynie kontrola stanowiska pracy, doradztwo oraz wdrażanie procedur, BHP w miejscu pracy. Oznacza to, że osoby zatrudnione na tym stanowisku nie są odpowiedzialne za zdrowie i życie pracowników firmy. Wielu pracodawców odpowiedzialnością próbuje również obarczyć pracowników na kierowniczych stanowiskach.
Jak to więc wygląda w przypadku gdy pracodawca przekazał część swojej odpowiedzialności osobie na stanowisku kierowniczym? Wtedy sprawa wygląda następująco: kierownik odpowiada za powierzony mu dział, jednak to pracodawca jest odpowiedzialny za cały zakład.